Commissiedebat: Leefomgeving 17 mei 2023

De signalen dat het beter moet met het Europese en Nederlandse beleid als het gaat om toelating en toezicht op emissies van zeer zorgwekkende stoffen stapelen zich op. De Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV) , de Gezondheidsraad en de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) concludeerden afgelopen jaar dat we onvoldoende grip hebben op de verspreiding van chemische stoffen naar het milieu en dus ook naar de bronnen van drinkwater. De Commissie Van Aartsen benoemde dit ook al in 2021 . Op de agenda van het CD Leefomgeving van 17 mei 2023 staan een aantal punten die het beeld bevestigen dat samenhangend (Europees) beleid en structureel meer inzet op Vergunning, Toezicht en Handhaving (VTH), de kernelementen zijn van de oplossingsrichting.

De Gezondheidsraad vraagt aandacht voor emissies door bedrijven en signaleert tekortkomingen in het stelsel van Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH). Hetzelfde is vastgesteld door de Rli en de Commissie Van Aartsen. Kernprobleem is de structurele onderbezetting en het gebrek aan kennis op het gebied van ZZS en emissies bij de meeste omgevingsdiensten.

Het RIVM constateert dat diverse ZZS als hulpstoffen voorkomen in bestrijdingsmiddelen. Ook PFAS-verbindingen zijn als werkzame stof gevonden. Dit is een risico voor de waterkwaliteit vanwege het brede gebruik van bestrijdingsmiddelen. In het toelatingsbeleid van bestrijdingsmiddelen worden voor PFAS hogere grenswaarden gehanteerd dan de richtwaarden voor drinkwater én hoger dan de KRW eisen vanuit de voorgenomen Herziening van de lijsten van prioritaire stoffen.

Voor de drinkwatersector is het cruciaal dat ook deze bron van PFAS onder de scope van het Europese PFAS restrictievoorstel komt te vallen en dat in de toelating rekening wordt gehouden met de scherpere KRW eisen.

De voorgenomen herziening van de Europese verordening rond Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen (REACH) is een belangrijke bouwsteen om de risico’s van chemische stoffen voor mens en milieu te beperken. In samenhang met de recente herziening van de CLP verordening over classificatie van stoffen, biedt REACH de basis om op Europees niveau Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) uit het milieu te weren. Voor stoffen die vanuit REACH als ZZS worden bestempeld, moeten (industriële) emissies naar water worden beperkt. Op deze manier draagt REACH bij aan het halen van de Nederlandse KRW doelen en de verbetering van de kwaliteit van de bronnen van Nederlands drinkwater. In het Werkprogramma 2023 heeft de Commissie aangekondigd dat het herzieningsvoorstel van REACH is vertraagd naar Q4 van 2023. Verder uitstel leidt tot ongewenste vertraging of zelfs afstel. Omdat deze regeling aan de basis staat van de gewenste emissiereducties, is het is voor Vewin cruciaal dat er wel uiterlijk Q4 een voorstel komt.