Stoffenlijsten Grondwaterrichtlijn en Richtlijn Prioritaire Stoffen
Terug 20 juni 2023

Stoffenlijsten Grondwaterrichtlijn en Richtlijn Prioritaire Stoffen

Achtergrond en belang bescherming drinkwaterbronnen

De Europese Commissie (EC) heeft wetsvoorstellen gepubliceerd voor de herziening van de lijsten van verontreinigende stoffen voor grond en oppervlaktewater in de Grondwaterrichtlijn (GWR) en de KRW Richtlijn Prioritaire Stoffen. De EC stelt voor om nieuwe medicijnresten (hormoonverstoorders, pijnstillers en antibiotica), pesticiden en een selectie van PFAS stoffen op te nemen in deze stoffenlijsten.

Medicijnresten, bestrijdingsmiddelen en stoffen die vrijkomen bij industriële lozingen (o.a. PFAS) zijn een groot risico voor de bronnen van de openbare drinkwatervoorziening. De drinkwaterbedrijven monitoren in hun bronnen honderden van deze stoffen en maken hoge kosten voor monitoring en zuivering. Opname van deze stofgroepen in de prioritaire stoffenlijsten van de Kader Richtlijn Water (KRW) inclusief de bijbehorende normen is dan ook belangrijk. De lijsten geven handvatten om de emissie van deze stoffen naar het milieu en bronnen voor drinkwater te verminderen. Lidstaten zijn verplicht om bij overschrijden van de prioritaire stoffennormen actie te ondernemen om emissies in te perken. Dit is in lijn met het Europese uitgangspunten van de bronaanpak.

  • Steun het voorstel om medicijnresten, pesticiden en PFAS stoffen op te nemen bij de herziening van de lijsten van verontreinigende stoffen voor grond en oppervlaktewater in de Grondwaterrichtlijn (GWR) en de KRW Richtlijn Prioritaire Stoffen;

PFAS

Voor PFAS is de KRW een waardevol instrument om de emissies naar het milieu te verminderen, maar vanuit het Europese voorzorgsprincipe was het beter geweest deze stofgroep bij introductie op de Europese markt (REACH) te beoordelen en volledig te verbieden. PFAS zit inmiddels in voedsel, lucht, stof en (drink)water. Daarom pleiten Vewin en de waterschappen dan ook voor een Europees totaalverbod. Voor de herziening van de lijsten van verontreinigende stoffen in de Grondwaterrichtlijn (GWR) en de KRW Richtlijn Prioritaire Stoffen is het belangrijk dat concrete en ambitieuze afspraken worden gemaakt over het op korte termijn treffen van de maatregelen die uiteindelijk moeten leiden tot doelbereik. Vewin pleit er daarom voor dat vóór 2027 de acties genomen worden die (aantoonbaar) leiden tot doelbereik.

  • Realiseer zo snel als mogelijk een Europees totaalverbod voor de productie, gebruik en emissie van PFAS;
  • Identificeer én implementeer vóór 2027 alle acties die leiden tot het voldoen aan de voorgestelde normering voor PFAS

Extra (Europese) inzet op KRW doelen is noodzakelijk om bronnen drinkwater te beschermen

De Europese Commissie heeft in september 2022 in haar Environmental Implementation Review (EIR), de implementatie van de milieuwetgeving door de lidstaten geëvalueerd. In het rapport over Nederland wordt geconcludeerd dat de KRW waterkwaliteitsdoelen nog ver uit zicht zijn. Extra inzet op het beperken van emissies is daarom hard nodig. Het huidige voorstel om extra te focussen op medicijnresten, pesticiden en PFAS, en het voorstel om hier strenge normen aan te verbinden, zal het halen van de Europese KRW doelen dichterbij brengen. Vanwege de stroomgebiedsvisie en het grensoverschrijdende karakter van zowel de Rijn als de Maas (beiden bronnen voor drinkwater) ondersteunt Vewin het voorstel om op Europese niveau normen vast te leggen (Annex 1).

  • Steun het voorstel om op Europees niveau (Annex 1) normen op te nemen.

Uitvoering en doorwerking in EU wetgeving is essentieel voor waterkwaliteit

Om daadwerkelijk effect te hebben op de waterkwaliteit moeten de prioritaire stoffen lijsten doorwerken in EU en nationale wetgeving op het gebied van industriële emissies, huishoudelijk afvalwater, gewasbeschermingsmiddelen (zowel toelating als gebruik) en chemische stoffen (REACH). Om te volgen of dit snel genoeg gaat pleit Vewin voor een 3 jaarlijkse voortgangsrapportage en monitoring op implementatie en resultaten.

  • Borg dat deze stoffenlijsten doorwerken in de Richtlijn Industriële Emissies, de Richtlijn Stedelijk afvalwater, de toelating van stoffen op de Europese markt (REACH) en toelating en toepassing van bestrijdingsmiddelen;
  • Monitor en rapporteer 3 jaarlijks de voortgang van de implementatie en de resultaten.

Download standpunt

Tags by dit artikel
Delen via:

Meer informatie

Harrie Timmer
 

Harrie Timmer

070 349 08 91

[email protected]
Gerelateerd aan dit standpunt
Thema's
Drinkwaterbronnen en opkomende stoffen
Nieuws
7 november 2023
Verkiezingsdebat Water: Kamerleden in debat over waterkwaliteit

Op 6 november vond in Nieuwspoort het Verkiezingsdebat Water plaats, georganiseerd door de Unie van Waterschappen en Vewin. Onder grote belangstelling discussieerden diverse (kandidaat) Kamerleden met elkaar over waterkwaliteit.

 31 maart 2023
Vewin ziet steun in Tweede Kamer voor versnelling bronbeleid PFAS

In het Tweeminutendebat PFAS en gezondheidseffecten van donderdag 30 maart zijn elf moties ingediend, waarvan vijf direct een relatie hebben met water. De moties illustreren de zorg van de Tweede Kamer over deze stofgroep en de gevoelde noodzaak om in de aanpak versnelling aan te brengen. Vewin ziet dit als steun voor het standpunt van de drinkwatersector om PFAS actiever en ambitieuzer bij de bron aan te pakken en dus te voorkomen dat het in het milieu komt.
Gerelateerd standpunt
18 januari 2023
Commissiedebat PFAS en gezondheidseffecten

Vewin pleit voor Europees totaalverbod voor PFAS en een ambitieuze Nederlandse inzet om komend jaar zowel Europees en nationaal bronmaatregelen te realiseren.