​Overbemesting is een actueel en omvangrijk probleem
In opdracht van de drinkwatersector heeft KWR onderzoek gedaan naar knelpunten voor drinkwaterbe­drijven door bemesting. Uit het rapport De gevolgen van mestgebruik voor drinkwaterwinning (maart 2016) blijkt dat bemesting in de periode 2000-2015 in 86 grondwaterwinningen heeft geleid tot normover­schrijdingen van nitraat, hardheid, sulfaat en nikkel. Daarmee is overbemesting nog altijd een actueel en omvangrijk probleem voor drinkwaterbedrijven. Uit het KWR rapport blijkt dat kwetsbare grondwaterwin­ningen zeer gevoelig zijn voor mestgebruik. De gemiddelde nitraatnorm voor regio’s (50 mg/l) moet daarom specifiek gaan gelden voor intrekgebieden voor waterwinning. Voortzetting en uitbreiding van nitraat-reducerende maatregelen in de intrekgebieden van kwetsbare winningen zijn noodzakelijk om normoverschrijdingen in het grondwater te voorkomen. Strengere gebruiksnormen en betere handhaving van het mestbeleid dragen bij aan het halen van de normen in deze gebieden. De drinkwatersector juicht initiatieven vanuit de landbouwsector toe zoals lokale projecten die de gevolgen van overbemesting be­perken. De getoonde inspanningen zorgen voor een dalende trend in mest gerelateerde overschrijdingen. Dergelijke projecten mogen echter niet dienen ter vervanging van de eis om aan de gebruiks- en milieu­normen te voldoen. 
  Specificeer de (gebruiks)normen uit de Meststoffenwet op het niveau van de intrekgebieden voor waterwinning
 Zorg voor voortzetting en uitbreiding van maatregelen in intrekgebieden van kwetsbare winningen; deze zijn nodig om normoverschrijdingen ten gevolge van mestgift te voorkomen

Loslaten fosfaatproductieplafond
Op 3 maart heeft de Staatssecretaris van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer zijn inzet kenbaar gemaakt om bij de Europese Commissie aan te dringen op een verlenging van de deroga­tie en het laten vervallen van het fosfaatproductieplafond in de periode 2018-2021. Uit de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel voor wijziging van de Meststoffenwet blijkt dat het kabinet verwacht met het voorgestelde stelsel van fosfaatrechten vanaf de inwerkingtreding nog boven het fosfaatproductiepla­fond uit te zullen komen. De twee extra instrumenten, afroming bij overdracht en generieke afroming van fosfaatrechten, zorgen naar verwachting op zijn vroegst in 2018 voor een daling van de fosfaatproductie tot onder het productieplafond. Vasthouden aan het fosfaatproductieplafond is een belangrijk instrument om een verbetering van de grondwaterkwaliteit te kunnen realiseren.
Drinkwaterbedrijven kampen met problemen van verschillende meststoffen uit mestgift (o.a. nitraat, nikkel, sulfaat) en de negatieve (indirecte) effecten die deze stoffen hebben op grondwaterkwaliteit. Deze stoffen oefenen bijvoorbeeld chemische reacties op elkaar uit. Vewin vindt het daarom belangrijk om fosfaat in samenhang te beschouwen met andere mestgerelateerde stoffen in het licht van de grondwa­terkwaliteit. 
  Houd vast aan het fosfaatproductieplafond
 Maak naast fosfaat ook nitraat, nikkel, sulfaat en hardheid in drinkwaterbronnen leidend bij het vaststellen van gebruiksnormen en monitoring

Samenhang in wetgeving en normen voor grondwaterkwaliteit
Voor drinkwaterbedrijven relevante normen voor (grond)waterkwaliteit kennen soms een verschillende wettelijke oorsprong. Zo is er Europese regelgeving vanuit de Grondwaterrichtlijn en Nitraatrichtlijn maar ook nationale wetgeving in relatie tot drinkwater. Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu is op basis van een motie van de Tweede Kamer gestart met de Delta-aanpak waterkwaliteit en zoetwater om de waterkwaliteit te verbeteren en om de doelen van de KRW te halen. Hiervoor is ook extra inspan­ning nodig op het gebied van mest. Vewin ziet deze Delta-aanpak als een kans om meer coherentie aan te brengen in de verschillende wetgeving en om een koppeling te leggen met het mestbeleid voor de periode 2018-2021. Dit kan bijvoorbeeld door directe en indirecte effecten van meststoffen in grondwater in samenhang te gaan bekijken of door de aanwezigheid van stoffen in drinkwaterbronnen leidend te maken bij het vaststellen van gebruiksnormen en monitoring.
  Gebruik de Delta-aanpak waterkwaliteit en zoetwater om meer samenhang te bewerkstellingen tussen het mestbeleid en andere wetgeving die raakt aan (grond)waterkwaliteit.

Download standpunt