Algemene Rekenkamer ‘Regierol ministerie IenW bij geothermie moet groter’

Op 17 juni 2021 presenteerde de Algemene Rekenkamer het rapport ‘Bescherming drinkwater bij het boren naar aardwarmte’. Verontrustende conclusie hiervan was dat ‘de drinkwaterbronnen bij de ontwikkeling van aardwarmte (of geothermie) door de ministers van EZK en IenW niet doeltreffend worden beschermd’, zowel qua beleid als in de uitvoering. Onderzoekers Alice de Haan en Emmy Bergsma leggen uit hoe zij tot deze slotsom kwamen en doen aanbevelingen voor verbetering.

De Algemene Rekenkamer heeft in 2019 besloten onderzoek te verrichten naar ondergrondse energietoepassingen, als onderdeel van haar meerjarige onderzoeksprogramma Energietransitie. Projectleider/onderzoeker Alice de Haan: ‘Een andere aanleiding was het rapport over de sector geothermie van de dienst Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), uit 2017. Belangrijke conclusie daarvan was dat de geothermiesector onvolwassen en niet voldoende gereguleerd was: de Mijnbouwwet sloot – en sluit – niet goed aan op de praktijk van de geothermie.’

Belangenafweging

Senior onderzoeker Emmy Bergsma: ‘Daarbij stuitten we vanzelf op de afwegingen in de ondergrond. Drinkwater en geothermie zijn beide van nationaal belang. Het is echter de vraag of deze functies veilig samengaan in de drukke ondergrond. Het leek ons daarom verstandig om te onderzoeken of de rijksoverheid de bescherming van de drinkwaterbronnen in verband met geothermie goed heeft geregeld, zowel in het beleid als in de uitvoering.’ De Haan: ‘Wij toetsen of beleid voldoet aan de bestaande wet- en regelgeving, en of de ministers dit beleid correct uitvoeren. Het gaat in dit geval om de ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK), en van Infrastructuur en Waterstaat, IenW. Een belangrijke norm op dit gebied, de Drinkwaterwet, spreekt van een ‘zwaarwegend belang’ van de openbare drinkwatervoorziening. Wij onderzochten hoe dit ‘zwaarwegend belang’ is verwerkt in het geothermiebeleid en checkten hoe de minister van EZK de waarborgen voor drinkwaterbescherming heeft vastgelegd in dit beleid. Aan de hand van casussen toetsten we of alle partijen in de uitvoering uit de voeten kunnen met de geldende regelgeving.’

Lees verder in de Waterspiegel
Foto: Alice de Haan, projectleider/onderzoeker Algemene Rekenkamer