Eind 2017 heeft de Adviescommissie Water (AcW) haar laatste advies uitgebracht. De AcW constateert dat de kwaliteit en kwantiteit van het grondwater in Nederland onder druk staan en heeft hierover grote zorgen. Zij adviseert minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat hoge prioriteit te geven aan een goede bescherming van het grondwater. Onder invloed van de toenemende drukte in de ondergrond en klimaatverandering zal het steeds complexer worden om de kwaliteit van het grondwater te waarborgen en schade door te lage of te hoge grondwaterstanden binnen de perken te houden. Naar aanleiding van dit advies heeft Vewin een brief gestuurd aan minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat om aan te geven dat Vewin het advies omarmt en dat de drinkwatersector graag een actieve bijdrage levert om te komen tot een duurzaam en toekomstbestendig grondwaterbeheer.
Vewin deelt de conclusie van de Adviescommissie Water dat de achteruitgang van de grondwaterkwaliteit een urgent probleem is dat met prioriteit moet worden aangepakt en dat er een trendbreuk nodig is om te komen tot een meer toekomstbestendig grondwaterbeheer. In Nederland wordt 60% van het drinkwater geproduceerd uit grondwater. Aantasting van de grondwaterkwaliteit door meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen en nieuwe verontreinigingen zoals geneesmiddelen is een belangrijk knelpunt voor de drinkwatervoorziening. Ook de aanpak van historische bodemverontreinigingen vraagt om extra aandacht. Vewin steunt de oproep van de Adviescommissie Water om meer bestuurlijke aandacht vanuit gemeenten en provincies voor grondwater en om integrale visies te maken voor het grondwater. Ook staat Vewin achter de oproep voor een structureel overleg hierover tussen de betrokken overheden en drinkwaterbedrijven.
Integrale gebiedsgerichte visievorming op grondwater kan volgens Vewin bijdragen aan oplossingen voor bodemverontreinigingen. Aangezien provincies primair verantwoordelijk zijn voor grondwater en drinkwater dienen zij hierin het voortouw te nemen. Ook de harmonisatie van normen en doorwerking daarvan naar bijvoorbeeld het toelatingsbeleid voor bestrijdingsmiddelen en geneesmiddelen en de sanering van historische bodemverontreinigingen moeten volgens Vewin met prioriteit worden opgepakt.
Vraagstukken over de hoeveelheid grondwater zijn onlosmakelijk verbonden met bescherming van waterwinningen ten behoeve van drinkwater. De verantwoordelijkheid voor vergunningen voor de wateronttrekking moet daarom bij de provincies belegd blijven. Hierbij is van belang dat alleen de provincie de brede afweging van belangen kan maken die hierbij aan de orde is.
Vewin is het eens met de constatering dat extra maatregelen voor een betere kwaliteit van het grondwater financiële draagkracht vragen op basis van het principe ‘de vervuiler betaalt’. Vewin steunt de suggestie dat overheden extra heffingen in kunnen stellen op diffuse lozingen van stoffen zoals mest, bestrijdingsmiddelen en geneesmiddelen. Het daarbij mogelijk ook verhogen van de grondwaterheffing, waar de AcW ook aan denkt, is wat betreft Vewin geen goed idee omdat een dergelijke verhoging juist in strijd is met het vervuiler-betaalt-principe.