Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Publicatie - 27 juni 2024
Op vrijdag 25 februari jl. stuurden de ministers Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Van der Wal – Zeggelink voor Natuur en Stikstof een addendum bij het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (NAP) naar de Tweede Kamer. Met dit addendum wordt beoogd de Europese Commissie te overtuigen dat Nederland zal voldoen aan de verplichtingen van de Nitraatrichtlijn en de Kaderrichtlijn Water (KRW) om wederom een derogatie van de Nitraatrichtlijn te verkrijgen. In het addendum wordt niet ingegaan op de afgesproken doelen inzake de grondwaterbronnen voor drinkwaterproductie.
Kwaliteitsdoelen worden niet gehaald
Voor de drinkwatersector is de nitraatbelasting in grondwaterbeschermingsgebieden een aanhoudend en hardnekkig probleem. In 2017 is met Rijk, IPO en LTO in een bestuursovereenkomst afgesproken dat de nitraatconcentraties in het ondiepe grondwater in 34 kwetsbare grondwaterbeschermingsgebieden uiterlijk in 2025 blijvend onder de wettelijke norm van 50 mg/l moeten liggen. Op basis van een recente analyse van de resultaten van de bestuursovereenkomst wordt verwacht dat dit doel in ongeveer de helft van deze gebieden niet zal worden bereikt. Bij de presentatie van het 7e NAP werd duidelijk dat de maatregelen uit dit Actieprogramma maar een zeer beperkt effect zullen hebben op de nitraatconcentraties in de grondwaterbeschermingsgebieden. De verwachting die wordt uitgesproken in het 7e NAP dat doelbereik voor grondwater in zicht komt, geldt nadrukkelijk niet voor de grondwaterbronnen voor drinkwater. Eerder pleitte Vewin daarom voor een aanscherping van het 7e NAP.
Addendum gaat volledig voorbij aan drinkwatervoorziening
Met teleurstelling constateert Vewin dat de problematiek van de nitraatbelasting van grondwaterbronnen voor de productie van drinkwater volledig ontbreekt in het addendum bij het 7e NAP. Centraal in het addendum staat het betoog van de bewindslieden dat de ‘onontkoombare, gebiedsgerichte, integrale aanpak’, die vorm moet krijgen onder het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), ook gaat zorgen voor het voldoen aan de Europese verplichtingen op het vlak van waterkwaliteit. Dit met de aantekening dat in het NPLG de landbouwopgave van de KRW wordt geadresseerd.
Prioriteit voor gebieden voor drinkwater
Om met deze aanpak de nitraatproblematiek in grondwaterbeschermingsgebieden definitief op te lossen bepleit Vewin dat bij het bepalen van de landelijke strategie in het NPLG deze gebieden (en de gebieden rond oppervlaktewater innamepunten voor drinkwaterproductie) een prioritaire status krijgen, zodat het afgesproken doel in uiterlijk 2025 wordt gerealiseerd.
De inzet moet zich volgens de drinkwatersector niet alleen richten op de aanpak van nitraat, maar ook op bestrijdingsmiddelen en op andere probleemstoffen zoals medicijnresten en opkomende stoffen.