Op 25 juni bereikten onderhandelaars van het Europees Parlement en de Lidstaten (Raad) een compromisakkoord over de belangrijkste punten van het toekomstige Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2023-2027. Vewin had graag meer ambitie gezien in het GLB om bij te dragen aan het halen van Europees vastgestelde milieu- en waterdoelen. Het is daarom van groot belang dat Nederland bij de nationale invulling van het GLB in het Nationaal Strategisch Plan de verbetering van de bodem- en waterkwaliteit prioriteit geeft, met extra aandacht voor de bescherming van drinkwaterbronnen.
Het is een gemiste kans dat de doelstellingen uit de EU ‘van Boer tot Bord-strategie’ en de Kaderrichtlijn Water (KRW) op het gebied van milieu en water niet of maar beperkt in het GLB zijn vastgelegd. Vewin had graag gezien dat de verbetering van de kwaliteit en kwantiteit van drinkwaterbronnen opgenomen was in de basiseisen voor GLB-steun. Dit worden de conditionaliteitseisen voor boeren genoemd. Dit is helaas niet gebeurd.
Het nieuwe GLB bevat gelukkig wel instrumenten om te werken aan een verbetering van waterkwaliteit en -kwantiteit, zoals de nieuwe eco-regeling die als doel heeft dat boeren vrijwillige eco-activiteiten ondernemen ter verbetering van klimaat en leefomgeving. Daarnaast zal het al bestaande GLB Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer zich ook gaan richten op klimaat- en waterdoelen. Het Europees Parlement en de lidstaten hebben afgesproken dat minimaal 35 procent van het geld uit het plattelandsfonds gebruikt moet worden om te werken aan milieu- en klimaatdoelen. De lidstaten hebben veel ruimte om het GLB verder in te vullen in het Nationaal Strategisch Plan (NSP) en hierbij aan te sluiten bij de nationale situatie. Dit alles biedt kansen om het GLB meer te laten bijdragen aan de bescherming van drinkwaterbronnen tegen emissies uit de landbouw.
Het is nu cruciaal dat Nederland in het Nationaal Strategisch Plan de verbetering van de bodem- en waterkwaliteit prioriteit geeft. De bescherming van drinkwaterbronnen moet daarbij extra aandacht krijgen.
Vewin pleit er voor dat: