De Tweede Kamer heeft aan minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken feitelijke vragen gesteld over het onlangs gepubliceerde Kabinetsperspectief Nationale Omgevingsvisie (NOVI). De lijst telt meer dan honderd vragen, waaronder een heel aantal over onderwerpen die voor de drinkwatersector van belang zijn. Zo wil de Kamer meer weten over de uitwerking van het waarborgen van de drinkwatervoorziening als nationaal belang, het halen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water, de samenhang van de NOVI met de Structuurvisie Ondergrond (STRONG), het voorkomen van emissies uit de landbouw en de effecten van klimaatverandering zoals verzilting en hogere concentraties van vervuiling bij lage rivierafvoeren.
Het kabinet geeft in het Kabinetsperspectief op de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) zijn visie op de in de NOVI te verankeren nationale belangen en richt zich vervolgens drie urgente thema’s: klimaatverandering en energietransitie, verstedelijking en landbouw en landelijk gebied. Vewin gaf eerder al aan blij te zijn dat de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening als nationaal belang is benoemd, maar bij de beschrijving van de urgente thema’s de verwijzing naar de duurzame veiligstelling van de drinkwatervoorziening te missen. De Tweede Kamer wil weten waarom er geen enkele verwijzing naar het belang van de drinkwatervoorziening in de beschrijving van de urgente thema’s staat, terwijl er raakvlakken zijn met alle drie de onderwerpen.
De Kamer merkt op dat de Kaderrichtlijn Water (KRW) slechts wordt benoemd als cruciaal voor de biodiversiteit, maar dat het doel van de KRW echter was om een goede chemische en ecologische waterkwaliteit te bereiken in 2015. Dit geldt ook voor de bronnen voor drinkwater. Om de uitgestelde datum van 2027 te halen zijn extra maatregelen nodig, die ook een relatie hebben met ruimtelijke ordening en de ontwikkeling van bijvoorbeeld de landbouw en industrie. Een van de inrichtingsprincipes die het kabinet benoemd is ‘afwentelen voorkomen’. De Kamer wil weten op welke manier de NOVI bijdraagt aan het halen van de doelen van de KRW.
Klimaatverandering kan leiden tot verzilting van innamepunten voor de drinkwatervoorziening, zoals deze zomer speelde bij de verzilting van het IJsselmeer, en tot hogere concentraties van verontreinigende stoffen uit de landbouw of industrie vanwege lager rivierafvoeren. De Kamerleden vragen hoe hier rekening mee wordt gehouden bij het klimaatbestendig inrichten van Nederland. Ook wil de Kamer weten op welke manier de beschikbaarheid van voldoende zoetwater van goede kwaliteit in het kader van klimaatverandering, inclusief maatregelen zoals waterberging, wordt meegewogen bij de opgaven rond verstedelijking en het landelijk gebied.
In de Structuurvisie Ondergrond (STRONG) is drinkwater als nationaal belang benoemd. Om de levering van drinkwater ook in de toekomst te kunnen garanderen zullen volgens STRONG aanvullende strategische grondwatervoorraden worden aangewezen. Ook de energietransitie legt een claim op de ondergrondse ruimte. Beide functies zullen naast elkaar invulling moeten krijgen. Vewin vindt het daarom terecht dat de Kamer aan de minister vraagt hoe het uitgangspunt uit STRONG van functiescheiding, dus om bijvoorbeeld de functies mijnbouw en drinkwatervoorziening naast elkaar vorm te geven, expliciet gemaakt wordt in de NOVI.
De NOVI wordt momenteel opgesteld onder coördinatie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en zal naar verwachting in december gepubliceerd worden. Daarna zal de verdere Kamerbehandeling plaatsvinden. Vewin vindt het hierbij van belang dat de NOVI bijdraagt aan de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwater.
Zie ook: Kabinetsperspectief NOVI: drinkwater is nationaal belang, maar concrete uitwerking ontbreekt nog