Nieuws

Minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat heeft op 27 november 2023 het rapport Prestatievergelijking Drinkwaterbedrijven 2022 aan de beide Kamers der Staten-Generaal gestuurd. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) brengt daarin de prestaties van de drinkwaterbedrijven in 2022 in beeld op het gebied van kwaliteit van drinkwater, klantenservice, milieuaspecten, kostenefficiëntie en onderzoek...

De drinkwaterbedrijven hebben hun tarieven voor 2024 bekendgemaakt; de tarieven stijgen in heel Nederland. Dit is de uitkomst van de aandeelhoudersvergaderingen van de tien drinkwaterbedrijven die kort geleden hebben plaatsgevonden. Gemiddeld gaat het tarief met 9 à 10% omhoog.

Op 22 november stemde het Europees Parlement tegen de voorgestelde EU Verordening duurzaam gebruik gewasbeschermingsmiddelen. Vewin betreurt deze uitslag en benadrukt dat Europa hiermee de kans mist drinkwaterbronnen beter te beschermen tegen bestrijdingsmiddelen.

In 2022 hebben drinkwaterbedrijven opnieuw water van goede kwaliteit geleverd. Dit is de conclusie van de ILT, die toezicht houdt op de naleving van de wettelijke normen van het Drinkwaterbesluit. Het drinkwater voldeed bij 99,9% van de metingen aan de gestelde normen.

Op 22 november stemt het Europees Parlement over het voorstel van de Europese Commissie voor de verordening duurzaam gebruik gewasbeschermingsmiddelen. Vewin is voorstander van deze verordening omdat deze een stap in de goede richting is voor de bescherming van drinkwaterbronnen door deze te definiëren als ‘gevoelige gebieden’ (sensitive areas).

In aanloop naar de verkiezingen wandelt Vewin met verschillende Kamerleden een rondje over het Malieveld. Wat is hun visie met betrekking tot de huidige uitdagingen binnen de drinkwatersector? Dit keer spreken we met Pieter Grinwis, Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie.

In aanloop naar de verkiezingen wandelt Vewin met verschillende Kamerleden een rondje over het Malieveld. Wat is hun visie met betrekking tot de huidige uitdagingen binnen de drinkwatersector? Dit keer spreken we met Suzanne Kröger, Tweede Kamerlid voor GroenLinks – PvdA.

In aanloop naar de verkiezingen wandelt Vewin met verschillende Kamerleden een rondje over het Malieveld. Wat is hun visie met betrekking tot de huidige uitdagingen binnen de drinkwatersector? Dit keer spreken we met Marieke Koekkoek, Tweede Kamerlid voor Volt.

In aanloop naar de verkiezingen wandelt Vewin met verschillende Kamerleden een rondje over het Malieveld. Wat is hun visie met betrekking tot de huidige uitdagingen binnen de drinkwatersector? Dit keer spreken we met Tjeerd de Groot, Tweede Kamerlid voorD66.

Op 6 november vond in Nieuwspoort het Verkiezingsdebat Water plaats, georganiseerd door de Unie van Waterschappen en Vewin. Onder grote belangstelling discussieerden diverse (kandidaat) Kamerleden met elkaar over waterkwaliteit.

Op 2 november heeft het Ministerie van LNV, samen met de trekkers van de diverse domeinen, ingestemd met de Agenda Natuurinclusief 2.0, die voortaan verdergaat onder de naam Collectief Natuurinclusief.

In aanloop naar de verkiezingen wandelt Vewin met verschillende Kamerleden een rondje over het Malieveld. Wat is hun visie met betrekking tot de huidige uitdagingen binnen de drinkwatersector? Dit keer spreken we met Eline Vedder, Tweede Kamerlid voor het CDA.

Capaciteitsgebrek maakt het honoreren van aanvragen van zakelijke klanten voor het leveren van drinkwater in bepaalde delen van het land steeds moeilijker – en soms zelfs onmogelijk. Hoe belangrijk is drinkwater voor bedrijven? Gertjan Lankhorst van de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW) geeft het antwoord.

Op 6 oktober heeft demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) de contourennotitie van de nieuwe Nota Ruimte naar de Tweede Kamer gestuurd. De Nota Ruimte moet als nieuwe nationale omgevingsvisie de NOVI uit 2020 gaan vervangen.

Bestrijdingsmiddelen worden niet alleen ingezet in de landbouw, ook particulieren gebruiken ze om bijvoorbeeld hun tuin onkruidvrij te houden. Een onderzoek van CLM Onderzoek en Advies in opdracht van de provincies Drenthe en Overijssel laat zien hoeveel bestrijdingsmiddelen particulieren gebruiken en wat de risico’s daarvan zijn.

Op 6 oktober kwam het kabinet via een BNC-Fiche met een eerste beoordeling van de door de Europese Commissie voorgestelde Directive on Soil Monitoring and Resilience (Richtlijn bodemmonitoring en veerkracht). Deze Bodemmonitoring richtlijn beoogt overal in Europa toe te werken naar een gezonde bodem.

De Tweede Kamer onderstreept het belang van het voldoen aan de Kaderrichtlijn Water (KRW) door het aannemen van de motie Bromet-Van Esch op 3 oktober. De Kamer verzoekt de regering met deze motie om vóór 2025 alle relevante onttrekkingen van water en alle relevante vervuilingsbronnen van water in kaart te brengen.

Directeur Natuur & Milieu Marjolein Demmers over het recente Rli-rapport en het belang van het tijdig halen van de KRW-doelen.

De derde editie van de Waterspiegel van 2023 is uit. In dit nummer aandacht voor de noodzaak van het verbeteren van de waterkwaliteit, het belang van een gezonde bodem en het leveren van drinkwater aan bedrijven. In de serie over de beschikbaarheid van drinkwaterbronnen leest u over de situatie in Drenthe en Zeeland.

Vewin heeft de staalkaart Drinkwater in het Omgevingsplan gepubliceerd. Deze staalkaart is een hulpmiddel voor gemeenten om drinkwaterbelangen goed te kunnen borgen in het omgevingsplan.

De plannen van het demissionaire kabinet die gepresenteerd werden op Prinsjesdag 2023 bevatten geen nieuwe ambities of plannen rondom beschikbaarheid, benutbaarheid of kwaliteit van drinkwaterbronnen. Om de drinkwatervoorziening veilig te stellen en te zorgen voor voldoende en goed water voor het maken van drinkwater, is echter snel actie nodig van overheden.

Jaarlijks publiceert Vewin bij de start van het parlementaire jaar op Prinsjesdag de Lobby-agenda. Nu het kabinet demissionair is moet met volle kracht worden doorgewerkt aan de toekomst van ons drinkwater. Er is geen tijd te verliezen. Daarom vraagt Vewin deze keer bij de publicatie van de Lobby-agenda vandaag op Prinsjesdag extra aandacht voor de punten die niet mogen ontbreken in de verkiezingsprogramma...

De Tweede Kamer heeft meer dan 70 vragen gesteld aan de minister van IenW over de Kaderrichtlijn Water (KRW). De Kamervragen gaan specifiek over de kabinetsreactie op het advies van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) over de KRW en over de nadere invulling van het KRW Impulsprogramma.

Op 12 september is in het Europees Parlement steun uitgesproken voor de herziening van de lijsten van verontreinigende stoffen voor grond- en oppervlaktewater. Voorgesteld is om een selectie van PFAS stoffen, pesticiden en nieuwe medicijnresten op te nemen in deze stoffenlijsten.

Het kabinet Rutte IV is sinds de val op 7 juli demissionair. Dossiers die de Tweede Kamer 'controversieel' verklaart, schuiven daarom door naar een volgende regering. De vaste Commissie Infrastructuur en Waterstaat heeft op 7 september de kabinetsreactie op het Rli-advies over de Kaderrichtlijn Water (KRW) en de nadere invulling van het KRW-impulsprogramma niet-controversieel verklaard.

Stoffen als PFAS horen in het geheel niet thuis in grond- en oppervlaktewater en in de bronnen voor drinkwater. Daarom steunen Vewin en de waterschappen het eerdere Nederlandse voorstel van februari 2023 om de productie en het gebruik van PFAS Europees volledig te verbieden.

Ecohydrologie-specialisten Gijsbert Cirkel en Ruud Bartholomeus van KWR Water Research Institute over de relatie tussen een gezonde bodem en grondwater.

De Unie van Waterschappen en Vewin presenteerden in 2021 hun gezamenlijke visie 'Water verbindt', voor een klimaatrobuust watersysteem. Kern van dit pleidooi voor een watertransitie is: water sturend laten zijn voor de ruimtelijke inrichting, water beter vasthouden en verdelen, de waterkwaliteit verbeteren en vervuiling voorkomen, en zuinig omgaan met water.

Het Nederlandse watersysteem is uit balans; de beschikbaarheid van drinkwaterbronnenstaat onder druk. Het beleid tot nu toe bestaat onder andere uit het sturend maken van water en bodem bij de ruimtelijke inrichting en vermindering van het drinkwaterverbruik met 20% in 2035. Maar is dat voldoende? Hoe ziet Erik Liefting, adviseur stedelijk water bij Partners4UrbanWater, deze problematiek?

Uit onderzoek blijkt dat alle drinkwaterbedrijven de komende jaren meer productiecapaciteit nodig hebben. Bij Waterbedrijf Groningen, Dunea en Vitens is dit zelfs per direct het geval. Maar ook bij de andere bedrijven zijn er knelpunten, zoals bij WML in Limburg en PWN in Noord-Holland. Als er nu geen maatregelen worden genomen, krijgen op termijn alle drinkwaterbedrijven te maken met problemen bij...

Voorzitter VNO-NCW Ingrid Thijssen over de veranderende interpretatie van de leveringsplicht aan zakelijke klanten en het tijdig halen van de KRW-doelen.

Nu het kabinet demissionair is moet met volle kracht wordt doorgewerkt aan het veiligstellen van de toekomst van ons drinkwater. Dit stelt Peter van der Velden, voorzitter van Vewin.

Op 6 juli vond het Tweeminutendebat Water plaats. De Tweede Kamerleden vroegen daarbij ook aandacht voor (drink)water en dienden diverse moties in met een relatie met drinkwater.

Op 5 juli heeft de Europese Commissie een voorstel ingediend voor de Soil Monitoring Law (Bodem Monitoringswet). Het doel van deze Bodemrichtlijn is een ‘monitoring framework’ voor alle bodems in Europa op te zetten en de kwaliteit van de bodem te verbeteren.

In juni presenteerde Witteveen+Bos, in opdracht van het Rijk, een rapport over de voor- en nadelen van het gebruik van hemelwater- en grijswater in huis. Dit in relatie met het mogelijk verplicht stellen van het gebruik van hemel- en/of grijswater bij nieuwbouw.

De zomereditie van de Waterspiegel is uit! In het hoofdartikel staat de waterbehoefte van bedrijven in Nederland centraal, met een interview met Ingrid Thijssen, voorzitter van VNO-NCW. Ook leest u over waterbeschikbaarheid in Nederland.

Sinds half mei is in Nederland geen neerslag gevallen. Het neerslagtekort is opgelopen tot ruim boven de mediaan. Ook voor de komende periode wordt geen neerslag verwacht en blijven de temperaturen hoog. Daardoor neemt het neerslagtekort verder toe tot waarden boven die van de 5% droogste jaren.

​Op 7 juni vond het Commissiedebat Water plaats in de Tweede Kamer met minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). In het debat gaven Tweede Kamerleden Fahid Minhas (VVD), Tjeerd de Groot (D66), Laura Bromet (GL) en Eva van Esch (PvdD) aan meer concreetheid te willen zien in de plannen van de minister wat betreft de KRW-impuls, om de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) te halen....

Op 1 juni gingen de Vaste Kamercommissies van IenW en LNV (deels) in gesprek met experts, overheden en maatschappelijke organisaties over de stand van zaken wat betreft de Kaderrichtlijn Water. De opkomst van de Kamerleden bij dit rondetafelgesprek was hoog.

Opkomende stoffen vormen steeds vaker een probleem voor de kwaliteit van drinkwaterbronnen. Opkomende stoffen zijn onbekende, niet (wettelijk) genormeerde stoffen waarvan de schadelijkheid nog niet (volledig) is vastgesteld (zoals GenX). De factsheet is de tweede in een serie over stofgroepen die in verband met de KRW-doelen voor drinkwaterbronnen met urgentie moeten worden aangepakt.

In de ‘Ketenaanpak Medicijnresten uit Water’ werken overheden, de zorgsector, de farmaceutische industrie en de watersector samen aan het terugdringen van medicijnresten in water. Uit de evaluatie van de Ketenaanpak die minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat op 8 mei jl. aan de Tweede Kamer heeft gestuurd, blijkt dat de Ketenaanpak succesvol is, maar dat meer duidelijkheid over doelen en...

Op 22 mei vond de Waterpoort ‘Grondwater, blik op de toekomst’ plaats. De Unie van Waterschappen en Vewin organiseerden deze bijeenkomst gezamenlijk in perscentrum Nieuwspoort. Onder leiding van gespreksleider Maarten Bouwhuis gingen deskundigen uit de waterketen, wetenschappers en politici met elkaar in gesprek over grondwater in Nederland.

Op het Compendium voor de Leefomgeving zijn onlangs cijfers gepubliceerd over het aantal overschrijdingen van de waterkwaliteitsnormen voor bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater. Het Compendium voor de Leefomgeving is een website van CBS, PBL, RIVM en WUR. Uit de recent gepubliceerde cijfers blijkt dat het aantal normoverschrijdingen de laatste jaren nauwelijks meer afneemt.

Op 12 mei hebben Kamerleden van de Vaste Kamercommissies van Infrastructuur en Waterstaat en van Binnenlandse Zaken een werkbezoek gebracht aan de Nederlandse drinkwatersector, op een productielocatie in Scheveningen. Peter van der Velden (voorzitter Vewin) en Wim Drossaert (directeur Dunea) hebben de Tweede Kamerleden welkom geheten. Bij dit bezoek stond ‘de toekomst van ons drinkwater’ centraal....

De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) heeft vandaag een rapport gepubliceerd waarin staat dat met het huidige Nederlandse beleid de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) in 2027 redelijkerwijs niet meer gehaald kunnen worden. Sterker nog, volgens de raad zijn de KRW-doelen ook na 2027 waarschijnlijk niet te realiseren zonder aangescherpte beleidsaanpak.

Vewin heeft haar jaarverslag gepubliceerd. 2022 was een jaar waarin Vewin de urgente concrete boodschap bracht dat de beschikbaarheid van goed drinkwater niet zonder meer blijvend gegarandeerd is.

Voorzitter IPO, Jaap Smit, over wat de provincies nodig hebben om de uitvoering van Rijksprogramma’s zoals NOVEX en NPLG in goede banen te leiden.

De rijksoverheid legt bij de provincies een grote verantwoordelijkheid neer voor de uitwerking en implementatie van rijksbeleid, zoals de woningbouwplannen, de Nationale Omgevingsvisie Extra (NOVEX) en het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG...

De aanwezigheid van nitraat in grondwaterwinningen voor drinkwaterproductie is een langjarig en hardnekkig probleem dat nog steeds niet is opgelost. Dit komt duidelijk naar voren in de factsheet ‘De tijd dringt’ over de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) en nitraat, dat onderzoeksinstituut KWR in opdracht van Vewin heeft gemaakt.

Onlangs presenteerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) een rapport waaruit blijkt dat de overheid te passief is bij het beschermen van inwoners tegen vervuilende industrie. De OVV stelt dat staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat lokale overheden moet helpen door te zorgen voor meer kennis, capaciteit en uitvoerbare, eenduidige wetgeving.

Op 17 april heeft Minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat een werkbezoek gebracht aan de drinkwatersector. De minister sprak met Peter van der Velden (voorzitter Vewin), Hans de Groene (directeur van Vewin), Jasper Verberk (sectordirecteur productie Brabant Water) en Hanneke van de Ven (sectordirecteur distributie Brabant Water).

Minister Harbers van IenW heeft op 11 april de Tweede Kamer een rapport gestuurd over de financierbaarheid van de drinkwatersector. In het rapport ‘Financierbaarheid drinkwatersector’ staan aanbevelingen voor het verbeteren van de regelgeving over de gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet (WACC).

De Tweede Kamer heeft afgelopen dinsdag meerdere moties aangenomen die het kabinet vragen om versteviging van het beleid om PFAS-vervuiling aan de bron al aan te pakken. Vewin is blij met deze brede steun vanuit de Tweede Kamer voor het steviger indammen van PFAS-vervuiling.

De Tweede Kamer heeft tijdens de stemmingen afgelopen dinsdag voor een motie gestemd die minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) vraagt om met een strategie en uitvoeringsprogramma te komen voor het aanwijzen van, ruimte bieden aan en bescherming van nieuwe drinkwaterbronnen. De motie is vorige week bij het Nota overleg ‘Water en Bodem Sturend’ ingediend door de Kamerleden Harmen...

Uit recent onderzoek van het RIVM blijkt dat de drinkwaterbedrijven zonder snelle actie van overheden niet aan de tot 2030 stijgende vraag naar drinkwater kunnen voldoen. Het RIVM heeft in het onderzoek de knelpunten én mogelijke oplossingen voor de drinkwatervoorziening tot 2030 nader onderzocht.

In het Tweeminutendebat PFAS en gezondheidseffecten van donderdag 30 maart zijn elf moties ingediend, waarvan vijf direct een relatie hebben met water. De moties illustreren de zorg van de Tweede Kamer over deze stofgroep en de gevoelde noodzaak om in de aanpak versnelling aan te brengen. Vewin ziet dit als steun voor het standpunt van de drinkwatersector om PFAS actiever en ambitieuzer bij de bron...

Het eerste nummer van de Waterspiegel van 2023 is uit. In dit nummer allereerst aandacht voor de ruimtelijke puzzels in de provincies. Daarnaast wordt onder meer uitgebreid ingegaan op water beter vasthouden en de bodem in relatie tot grondwaterkwaliteit. In de serie over waterbeschikbaarheid en de knelpunten die drinkwaterbedrijven op dit punt tegenkomen deze keer de situatie bij Brabant Water en...

Vewin heeft het 'Handboek Omgevingswet voor een duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening' opnieuw geactualiseerd. Dit handboek ondersteunt drinkwaterbedrijven (en overheden) bij het in de praktijk omgaan met de Omgevingswet die op 1-1-2024 in werking treedt.

Op 27 maart vond in de Tweede Kamer het Nota-overleg Water en bodem sturend plaats, waarbij diverse thema’s die belangrijk zijn voor de drinkwatersector aan bod kwamen. De Tweede amer vroeg het kabinet een strategie en uitvoeringsprogramma uit te werken voor het tijdig en in voldoende mate aanwijzen van drinkwaterbronnen. Ook het beschermen van deze bronnen en het ruimte bieden aan nieuwe drinkwaterbronnen...

Nu verkenners in de 12 provincies aan de slag zijn gegaan om de basis te leggen voor de provinciale besturen in de komende vier jaar, heeft de drinkwatersector hen per brief opgeroepen ook aandacht te schenken aan het veilig stellen van de toekomst van ons drinkwater. Provincies vervullen daarbij een sleutelrol, die actief en ambitieus moet worden ingevuld. Drinkwaterbedrijven werken intensief en constructief...

​Het is vandaag Wereld Water Dag en daarom komt Vewin in actie voor het drinkwater van morgen. Goed drinkwater, 24x7 uit de kraan, het lijkt zo vanzelfsprekend maar dat is het niet. Om hier aandacht voor te vragen werden met een speciale Vewin-bakfiets herbruikbare waterflesjes uitgedeeld op een aantal plekken in Den Haag, waaronder bij de Tweede Kamer.

Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer heeft dinsdag 7 maart voor de motie gestemd die oproept om de bestaande doelen voor het verminderen van verontreiniging van drinkwaterbronnen met nitraat en bestrijdingsmiddelen als randvoorwaarden mee te nemen in het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot (D66) diende deze motie samen met Thom van Campen (VVD) in tijdens...

Op 7 maart organiseerde Vewin een speciale 'Drinkwaterpoort' in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag, voorafgaand aan de Provinciale- en Waterschapsverkiezingen. Het thema was 'Drinkwater sturend in de provincie'. Hierbij stond de vraag centraal wat er nodig is om de uitgangspunten water en bodem sturend te laten doorwerken in de regio.

​Op 23 februari vond het Kamerdebat over het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en de stikstofproblematiek plaats. Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot (D66) diende mede namens Thom van Campen (VVD) een motie in die de regering oproept de bestaande doelen voor het verminderen van verontreiniging van drinkwaterbronnen met nitraat en bestrijdingsmiddelen als randvoorwaarden mee te nemen in het NPLG...

Begin februari heeft de Ecologische Autoriteit een advies uitgebracht over de concept handreiking voor provinciale gebiedsprogramma’s NPLG. Deze handreiking is opgesteld door de ministeries van LNV, BZK en IenW samen met de provincies. De Ecologische Autoriteit concludeert onder andere dat het nodig is de handreiking aan te vullen en concreter te maken voor de waterdoelen. Dit moet wat Vewin betreft...

Minister Harbers van IenW stuurde op 9 februari de verkenning effectief instrumentarium Bewust en zuinig drinkwatergebruik van adviesbureau Berenschot naar de Tweede Kamer. In de Kamerbrief haalt hij aan dat bewust en zuinig drinkwatergebruik een hoofddoel is in de Beleidsnota Drinkwater voor de periode 2021-2026.

Op 7 februari publiceerde ECHA, het Europees chemicaliën-agentschap, een restrictievoorstel voor een vergaand verbod van PFAS. Eerder diende Nederland samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen dit voorstel in. Het voorstel is een belangrijke stap in het proces naar een Europees verbod op PFAS.

Op 2 februari debatteerde de Tweede Kamer over PFAS en de gezondheidseffecten, een stofgroep die internationaal problemen veroorzaakt in het milieu. Vanuit het kabinet waren aanwezig minister Mark Harbers, staatssecretaris Vivianne Heijnen (beiden IenW) en minister Ernst Kuipers (VWS). Alle aanwezige fracties vroegen naar een overzicht van PFAS-lozingen.

Een nieuwe analyse van KWR Water Research Institute van PFAS-concentraties in de Maas toont volgens Vewin de noodzaak aan om juist ook binnen Nederland PFAS-lozingen drastisch terug te dringen. Zo kan de blootstelling aan PFAS via voedsel en drinkwater verminderd worden. Vewin pleit al jaren voor een verbod op uitstoot van PFAS, omdat dit het hele milieu inclusief drinkwaterbronnen vervuilt en de stoffen...

Op 12 januari wordt nieuwe Nederlandse wet- en regelgeving voor drinkwater van kracht. De aanpassingen vloeien voort uit de herziene Europese Drinkwaterrichtlijn, die in december 2020 door het Europees Parlement werd aangenomen. Op veel punten voldoet Nederland al aan de verplichtingen van de richtlijn. Het Nederlandse drinkwater is bijvoorbeeld van zeer goede kwaliteit en goed toegankelijk.

Oliver Loebel is secretaris-generaal van de Europese Federatie van Nationale Verenigingen
op het gebied van Drinkwatervoorziening en Afvalwaterbehandeling (EurEau), waarvan Vewin lid is. EurEau, een vereniging zonder winstoogmerk, heeft een drievoudige missie: het bieden van een platform voor het uitwisselen van kennis en ervaring, het informeren van haar leden over de gang van zaken in Europa...

Minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat over de rol van water in de ruimtelijke ordening en het halen van de KRW-doelen.