Jaarverslag Vewin 2023: actie nodig voor de toekomst van ons drinkwater
Nieuws - 3 juni 2024
āAfgelopen juli werden de hoofdlijnen van het Klimaatakkoord gepresenteerd, vlak daarvoor bereikten politieke partijen overeenstemming over een Klimaatwet. En toen brak een hete, droge zomer aan die record na record brak. Vewin brengt een special van de Waterspiegel, volledig gewijd aan klimaatverandering. Hoe stellen we ons drinkwater voor de toekomst veilig en hoe speelt de drinkwatersector in op klimaatverandering?
Ook in de toekomst willen we kunnen beschikken over voldoende grondwater van goede kwaliteit voor de drinkwaterwatervoorziening. Daarom werken provincies en drinkwaterbedrijven overal samen aan het bepalen van locaties voor Aanvullende Strategische Voorraden.
Binnen de energietransitie speelt geothermie een belangrijke rol. Wout Kompagnie (Waterbedrijf Groningen) licht toe hoe de openbare drinkwatervoorziening afgewogen wordt tegen belangen van landbouw, natuur, scheepvaart en mijnbouw. ‘Omdat voor geothermie boringen worden uitgevoerd, kan deze vorm van mijnbouw de productie van drinkwater uit grondwater beĆÆnvloeden.’ Boorvloeistof kan ondergronds gaan lekken of waterscheidende lagen worden doorboord waardoor schoon water in contact komt met vervuild grondwater. ‘Dit houden wij graag buiten de deur van onze grondwaterbeschermingsgebieden. Dat geldt ook voor andere mijnbouwactiviteiten.’
Maarten van der Ploeg (RIWA-Maas) benadrukt dat we verstandig moeten omgaan met het water dat we hebben en er gezamenlijk alles aan moeten doen om onze bronnen schoon te houden. ‘Als we niets ondernemen, wordt het steeds moeilijker te voldoen aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water. Verontreinigingen door industriĆ«le stoffen of medicijnresten in combinatie met vaker voorkomende extreem lage rivierafvoer door klimaatverandering zorgen voor een ongewenste cocktail.’ Van der Ploeg pleit voor meer transparantie over geloosde stoffen en scherper toezicht op vergunningen en lozingen.
Harrie Timmer van drinkwaterbedrijf Oasen en Jaap Mos van Dunea leggen in deze Waterspiegel uit dat de grotere extremen in neerslag niet alleen extreem lage rivierafvoer kunnen veroorzaken, maar dat ook verzilting een grotere rol gaat spelen in de toekomst. Er is dan minder zoet rivierwater om tegendruk te geven aan het oprukkende zoute water in de riviermondingen: het zoute water komt dus vaker en verder stroomopwaarts.
Vitens neemt deel aan een project voor het optimaal verdelen van het beschikbare water in het oosten van Nederland. RenĆ© Nijmeijer (Vitens): ‘Wij kijken naar mogelijkheden om rondom onze winputten minder invloed op de omgeving uit te oefenen, zodat minder maatregelen nodig zijn om verdroging tegen te gaan.’
WML is betrokken bij een initiatief van een innovatieve en duurzaam opgezette wijk. Erwin de Bruin (WML) licht toe: ‘Het plan van een gesloten waterkringloop pakt klimaatgevolgen op twee manieren aan. Door opvang van neerslag gaan we ‘water op straat’ en afstroming tegen. Daarnaast biedt het een oplossing voor de toenemende watervraagpieken, met name in droge perioden.’
Door klimaatverandering neemt ook de kans op wateroverlast en overstromingen toe. In een compact artikel over het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie staat beschreven hoe de overheid de leefomgeving klimaatbestending en waterrobuust wil maken. Hierbij investeert de overheid in waterveiligheid om overstromingen te voorkomen en is de drinkwatervoorziening in overstromingsgevoelige gebieden gericht op snel herstel.