Meer maatregelen nodig voor minder bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater

​​In de recent uitgekomen editie van de Waterspiegel vertelt Tweede Kamerlid Rik Grasshoff (GroenLinks) dat hij staat voor ‘natuur-inclusieve landbouw’; bij alle aspecten van de landbouw rekening houden met randvoorwaarden en kansen voor het milieu, dierenwelzijn, natuur en landschap. Ook is hij helder over chemische gewasbescherming: deze heeft wat hem betreft geen toekomst. In het interview met Grashoff staat hij erbij stil dat bijna vijf jaar geleden de motie Grashoff is aangenomen. “Dit jaar is eindelijk het gebruik van onkruidverdelgingsmiddelen, waaronder glyfosaat, verboden op verhardingen. Dat is een flinke stap in de goede richting, want vooral bij gemeenten gaat het echt om grote oppervlakten.”

Verbod gebruik chemische bestrijdingsmiddelen op verhardingen
Glyfosaat en andere chemische bestrijdingsmiddelen mogen door het verbod niet meer gebruikt worden op verharde ondergronden zoals tegels en bestrating. De Tweede Kamer heeft ingestemd met een verbod op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw. Dit verbod is essentieel voor het behalen van de doelen voor de waterkwaliteit omdat bestrijdingsmiddelen buiten de landbouw voor een groot deel verantwoordelijk zijn voor de normoverschrijdingen. Het verbod zorgt ervoor dat resten van bestrijdingsmiddelen niet meer in het oppervlaktewater en grondwater als bron voor drinkwater terechtkomen. Ook het gebruik van zogenoemde ‘laagrisicomiddelen’ die als alternatief voor glyfosaat in de markt gezet zijn is niet meer toegestaan.

Europese vergunning met 18 maanden verlengd
De Europese Commissie heeft op woensdag 29 juni besloten de toelating van het middel glyfosaat met 18 maanden te verlengen tot eind 2017. Onkruidbestrijdingsmiddelen met deze stof zoals Roundup kunnen dus voorlopig op de markt blijven. In deze 18 maanden krijgt het Europese Agentschap voor Chemische stoffen (ECHA) de tijd om de chemische stof te classificeren. Daarna zal de Commissie beslissen met een voorstel komt voor een verdere verlenging van de toelating of met een verbod. Dit zal de Commissie aan de lidstaten voorleggen. Eerder heeft de Nederlandse overheid al aangegeven het middel te willen verbieden als het kankerverwekkend zou blijken te zijn. De Europese Commissie moest een besluit nemen, omdat per eind juni de toelating van glyfosaat verliep en omdat de lidstaten niet tot de vereiste meerderheid konden komen voor een besluit. Met name Duitsland en Frankrijk wilden geen verlenging van de toelating toestaan. Vewin heeft vanwege de onduidelijkheid omtrent de gevaren van de werkzame stof glyfosaat voor een zo kort mogelijke verlenging gepleit en voor het snel opnieuw evalueren van de toelating op basis van toekomstige adviezen van de ECHA. EurEau, de Europese koepelorganisatie van de drinkwater- en afvalwatersector in Europa heeft aangegeven dat bij verlenging van de toelating van glyfosaat lidstaten zorg moeten dragen voor het zo min mogelijk vervuild raken van het oppervlaktewater door deze stoffen. Het gebruik buiten de landbouw veroorzaakt de grootste vervuiling en daarom pleit Eureau vooral voor maatregelen op dit vlak.

Recente maatregelen kabinet minder bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater
Onlangs nog heeft het kabinet nieuwe maatregelen genomen om te zorgen dat er minder bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater kome. Zo komen er strengere eisen voor de glastuinbouw zodat minder schadelijke gewasbeschermingsmiddelen in het milieu terechtkomen. De ministerraad heeft op 1 juli op voorstel van staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu er mee ingestemd dat glastuinders vanaf 2018 tenminste 95% van alle middelen uit hun afvalwater moeten zuiveren voordat ze het mogen lozen. Het terugdringen van de vervuiling is nodig omdat uit metingen van het water in glastuinbouwgebieden steevast blijkt dat de normen vaak fors worden overschreden. Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) besloot onlangs dat telers het bestrijdingsmiddel imidacloprid voortaan niet meer mogen gebruiken, tenzij ze een gecertificeerde zuiveringsinstallatie hebben. Met die maatregel moet de hoeveelheid van het schadelijke gewasbeschermingsmiddel dat in het oppervlaktewater terechtkomt, worden teruggedrongen.

Lees hier het interview met Rik Grashoff in Waterspiegel 3