AO Milieuraad 19 juni 2018

Herziening van de Drinkwaterrichtlijn

De Drinkwaterrichtlijn is een belangrijke basis voor veilig drinkwater in de EU. Op 1 februari jl. heeft de Europese Commissie een voorstel voor de herziening van de Drinkwaterrichtlijn gepresenteerd. Vewin is het voor een groot deel eens met de Nederlandse positie in de BNC-Fiche, maar wil twee zaken expliciet onder de aandacht brengen:

Voorschriften voor materialen en chemicaliën in contact met drinkwater (artikel 10)
Om de kwaliteit te kunnen controleren van alle materialen en chemicaliën die in contact komen met drinkwater is een regelgevend kader nodig met gezondheidskundige en hygiëne criteria. Er is momenteel geen Europees kader waardoor de eisen verschillen per lidstaat. In het voorstel voor de Richtlijn is artikel 10 dat de waarborging van de kwaliteit van deze materialen betrof geschrapt, en wordt geen oplossing geboden voor het ontbreken van harmonisatie van deze regelgeving. Er wordt verwezen naar de Bouwproductenverordening waar geharmoniseerde voorschriften in opgenomen moeten worden. Vewin vindt dat harmonisatie van deze regelgeving in de Drinkwaterrichtlijn thuishoort. Het is van groot belang voor de bescherming van de drinkwaterkwaliteit dat de Commissie een Europees toetsingskader opstelt voor het waarborgen van de kwaliteit van materialen en chemicaliën die in contact komen met drinkwater.

Neem een verplichting op in de Richtlijn voor het opstellen van een toetsingskader door de EC om de regelgeving voor materialen en chemicaliën die in contact komen met drinkwater EU‑breed te harmoniseren. Hierbij moet uitgegaan worden van een beschermingsniveau dat vergelijkbaar is met het huidige niveau in Nederland.

Informatievoorziening richting drinkwaterconsumenten (artikel 14)
De Commissie stelt voor om de informatievoorziening richting consumenten uit te breiden met onderwer­pen die los staan van de drinkwaterkwaliteit, zoals tarieven, lekverliezen en organisatie. Vewin is van mening dat dit niet thuishoort in de Drinkwaterrichtlijn, die zich richt op waterkwaliteit en de bescherming van de volksgezondheid. Bovendien heeft het verstrekken van dergelijke informatie geen juridische basis. Vanuit het oogpunt van subsidiariteit en het voorkomen van extra administratieve rompslomp moet het aan de lidstaten gelaten worden om de informatievoorziening over deze onderwerpen zelf in te vullen.
In Nederland is de drinkwatersector al heel transparant, en zij levert o.a. via de verplichte benchmark veel informatie over drinkwater(kwaliteit). De verantwoordelijkheid voor het delen van informatie over de kwa­liteit van het drinkwater moet bij de lidstaten/drinkwaterbedrijven blijven, om te zorgen dat deze informatie up-to-date en relevant is, en passend binnen het eigen veiligheidsbeleid.

Beperk de informatievoorziening richting consumenten in de Drinkwaterrichtlijn tot waterkwa­liteit en bescherming van de volksgezondheid. De verantwoordelijkheid voor het delen van informatie over de drinkwaterkwaliteit moet bij de lidstaten/drinkwaterbedrijven blijven.

Evaluatie van de Europese stoffenverordening REACH

REACH heeft als doel om mens en milieu te beschermen tegen de risico’s die chemische stoffen kunnen opleveren, met name als het gaat om de gevaarlijkste stoffen, aangeduid als Zeer Zorgwekkende Stoffen. In de brief van staatssecretaris van Veldhoven over de appreciatie van de REACH evaluatie wordt geen aandacht besteed aan de werking van REACH als het gaat om lozingen van chemische stoffen en de risico’s hiervan voor de waterkwaliteit. Dit terwijl REACH onvoldoende bijdraagt aan het beperken van deze risico’s.
In REACH is het niet verplicht om te toetsen welk effect (de lozing van) een chemische stof op drinkwater­bronnen kan hebben. Door het ontbreken van een dergelijk ‘drinkwatercriterium’ worden drinkwaterbron­nen onvoldoende beschermd tegen verontreinigingen met stoffen die een risico kunnen opleveren voor de drinkwatervoorziening.

Daarnaast richt REACH zich bij de classificatie van Zeer Zorgwekkende Stoffen slechts op PBT stoffen; deze zijn persistent, bioaccumulerend en toxisch. Hierdoor blijft een voor drinkwaterproductie belangrijke groep van verontreinigende stoffen, namelijk de persistente, mobiele en toxische (PMT) stoffen buiten beeld. Voorbeelden hiervan zijn PFOA, EDTA en GenX. Vanwege de goede wateroplosbaarheid is het moeilijk deze stoffen uit (afval)water te zuiveren. Recente incidenten met lozingen van PFOA en GenX laten zien dat er sprake is van een groot en actueel probleem rond deze PMT stoffen. Het Umwelt Bundesamt (UBA) in Duitsland heeft een voorstel gedaan om PMT stoffen in REACH te kunnen classi­ficeren als Zeer Zorgwekkende Stoffen, zodat het gebruik en de lozing ervan afgebouwd moet worden. Dit is een belangrijke stap om drinkwaterbronnen beter te kunnen beschermen tegen dergelijke gevaar­lijke verontreinigingen. Vewin is blij met de uitgesproken steun van de staatssecretaris voor het Duitse initiatief in het AO Externe Veiligheid. Het is nu van groot belang om draagvlak te creëren bij andere lidstaten om deze aanpassing van REACH daadwerkelijk te realiseren.

Pleit voor implementatie van een drinkwatercriterium in REACH om de negatieve effecten op drinkwaterbronnen mee te nemen in de beoordeling van de risico’s van chemische stoffen.

Zorg voor draagvlak voor het voorstel van UBA/ Duitsland bij de andere lidstaten om PMT stoffen zoals GenX in REACH als Zeer Zorgwekkende Stoffen te kunnen classificeren.