Vewin maakt na 100 dagen Rutte-IV de drinkwaterbalans op

Op 10 januari 2022 ging het kabinet Rutte IV met VVD, D66, CDA en de CU van start. Vewin verwelkomde toen de ambitie in het coalitieakkoord op het vlak van beschikbaarheid van zoet water, van ruimtelijke planvorming gestuurd door water en op het terrein van waterkwaliteit. Nu, op 20 april is het kabinet 100 dagen op stoom. Tijd voor een tussenbalans. Wat is er na 100 dagen Rutte IV al bereikt op het gebied van drinkwater?

Drinkwater voor 900.000 nieuwe woningenniet vanzelfsprekend

In het coalitieakkoord staat dat water en bodem sturend worden bij de ruimtelijke planvorming. De watertoets zal een meer dwingend karakter krijgen. De uitwerking hiervan moet nog handen en voeten krijgen. Minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) stuurde op 11 maart al wel de Nationale Woon- en Bouwagenda en het Programma Woningbouw aan de Tweede Kamer. Het kabinet wil de woningbouw versnellen en is zich bewust van de uitdagingen op het vlak van bodem en water. De drinkwatersector staat voor de opgave al deze beoogde nieuwe woningen tijdig te voorzien van voldoende drinkwater. Dat lijkt vanzelfsprekend maar dat is het niet meer. Vewin heeft daarom bij minister De Jonge aangegeven dat de drinkwaterbedrijven zonder extra maatregelen de tijdige beschikbaarheid van goed drinkwater voor al deze nieuwe woningen niet kunnen garanderen. Dat lukt alleen als meer werk wordt gemaakt van het beschermen van de kwaliteit van bestaande drinkwaterbronnen en van het aanwijzen en beschermen van nieuwe bronnen voor drinkwater. En als drinkwaterbedrijven de ruimte wordt geboden om die bronnen ook daadwerkelijk te benutten. De drinkwaterbedrijven willen daarom in hun regio’s vanaf het begin aan tafel zitten bij het plannen en realiseren van de grote woningbouwopgave. Ook pleiten de drinkwaterbedrijven voor meer aandacht binnen de bouwopgave voor duurzame waterbesparende technieken en innovaties, bijvoorbeeld gericht op het gebruik van regenwater of hergebruik van water en op het verlagen van het gemiddelde- en piekgebruik. Op dit punt is een financiële stimuleringsregeling van het Rijk op zijn plaats.

Doelen KRW buiten beeld

Het coalitieakkoord onderschrijft het belang van schoon water en de noodzaak van het voldoen aan de (Europese) normen, maar dit is nog niet vertaald in een concrete aanscherping van de plannen of een verbetering van de bescherming van drinkwaterbronnen. Op 18 maart stuurde minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) Het Nationaal Waterprogramma 2022 – 2027, met daarbij gevoegd de Stroomgebiedbeheersplannen, naar de Tweede Kamer. Dit programma is naar verwachting onvoldoende om de doelen van de Kaderrichtlijn Water in 2027 te halen. Vewin pleit daarom voor aanscherping van de plannen.

Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG): prioriteit voor drinkwaterbronnen nodig

Het coalitieakkoord koppelt via het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) de opgaven voor waterkwaliteit en bodem aan de stikstofaanpak. In de hoofdlijnenbrief, die minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) op 1 april aan de Tweede Kamer zond, is verbetering van de waterkwaliteit weliswaar samen met natuur, klimaat en stikstof, onderdeel van een gecombineerde aanpak, de aandacht voor bescherming van drinkwaterbronnen ontbreekt. Vewin bepleit verankering van de bestaande doelstellingen inzake het terugdringen van de belasting van specifiek drinkwaterbronnen met nitraat en bestrijdingsmiddelen in het NPLG en deze ook regionaal volwaardig mee te nemen. Voorts is het zaak ook andere vraagstukken, zoals rond opkomende stoffen en medicijnresten, mee te nemen.

Nationaal Waterakkoord

Bij het verschijnen van het coalitieakkoord bepleitte Vewin nadere uitwerking in een Nationaal Waterakkoord. Dat pleidooi is volgens de drinkwatersector onverminderd actueel. De urgentie van het realiseren van een klimaatrobuust systeem dat de toekomstige waterbeschikbaarheid en waterkwaliteit verzekert met bijzondere aandacht voor de bonnen van ons drinkwater– de watertransitie – vraagt daarom.

Lees meer

-Lees hier de reactie van Vewin van 16 december 2021 op het coalitieakkoord.
-Lees hier de reactie van Vewin op het Nationaal Waterprogramma 2022-2027 van minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat
-Lees hier de reactie van Vewin op de hoofdlijnenbrief van minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof van 1 april