Jaarverslag Vewin 2023: actie nodig voor de toekomst van ons drinkwater
Nieuws - 3 juni 2024
Het eerste nummer van de Waterspiegel van 2023 is uit. In dit nummer allereerst aandacht voor de ruimtelijke puzzels in de provincies. Daarnaast wordt onder meer uitgebreid ingegaan op water beter vasthouden en de bodem in relatie tot grondwaterkwaliteit. In de serie over waterbeschikbaarheid en de knelpunten die drinkwaterbedrijven op dit punt tegenkomen deze keer de situatie bij Brabant Water en Waterbedrijf Groningen.
De rijksoverheid legt bij de provincies een grote verantwoordelijkheid neer voor de uitwerking en implementatie van rijksbeleid, zoals de woningbouwplannen, de Nationale Omgevingsvisie Extra (NOVEX) en het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Hoe kijken de provincies aan tegen deze uitdaging? Voorzitter Jaap Smit van IPO licht toe wat de provincies nodig hebben om dit in goede banen te leiden. ‘De noodzaak om water en bodem als uitgangspunt te nemen voor ruimtelijke ontwikkeling is inmiddels voor iedereen klip-en-klaar.’ aldus Smit.
Vewin en de Unie van Waterschappen pleitten eerder voor een klimaatrobuust watersysteem. Inmiddels heeft de regering water en bodem als sturend benoemd bij de ruimtelijke ordening, maar er is nog een lange weg te gaan voordat ons watersysteem klimaatrobuust is. Marijke Huysmans, professor Grondwaterhydrologie aan de Vrije Universiteit Brussel en Hydrogeologie aan de KU Leuven, vertelt hoe men in Vlaanderen met dit thema omgaat. Huysmans: ‘Maak iedereen verantwoordelijk voor duurzaam gebruik van de neerslag die op zijn grond of gebouw valt.’
Eind vorig jaar presenteerde de Europese Commissie de nieuwe Bodemstrategie, gericht op het realiseren van gezonde bodems die kunnen bijdragen aan alle grote maatschappelijke opgaven van de komende decennia. Maar wat is een gezonde bodem en wat is de relatie met grondwater? Ecohydrologiespecialisten Gijsbert Cirkel en Ruud Bartholomeus van wateronderzoeksinstituut KWR vertellen hier meer over. Bartholomeus legt uit:’Natuurontwikkeling en -bescherming zijn goed voor de kwaliteit van het grondwater en daarmee voor de drinkwatervoorziening. Want zo’n 60% van ons drinkwater wordt gemaakt van grondwater.’
Zoals de meeste andere drinkwaterbedrijven kennen ook Brabant Water en Waterbedrijf Groningen knelpunten om te kunnen blijven voldoen aan de groeiende drinkwatervraag. Marleen van der Velden (Brabant Water): ‘De vraag naar drinkwater stijgt, vooral door de groei van de bevolking en de economie. Het grondwatersysteem – onze bron voor drinkwater – staat kwalitatief én kwantitatief onder druk. We bereiden ons langs verschillende sporen voor op de ontwikkelingen.’ Ook Waterbedrijf Groningen loopt net als andere waterbedrijven al enige tijd tegen de grenzen van haar vergunnings- en productiecapaciteit aan. Wout Kompagnie (Waterbedrijf Groningen) zegt: ‘Bij de Drentsche Aa, een belangrijke bron voor ons, kunnen we de afgelopen jaren door klimaatverandering steeds moeilijker voldoende water innemen. Tijdens droge zomers moeten we onze productielocatie regelmatig afschalen.’