CD Gewasbeschermingsmiddelen: veel aandacht voor waterkwaliteit maar weinig zicht op verbetering

Op 28 november vond het Commissiedebat (CD) Gewasbeschermingsmiddelen plaats. Minister Femke Wiersma ging in debat met Tweede Kamerleden over uiteenlopende onderwerpen rondom de toelating en het gebruik van bestrijdingsmiddelen. De effecten hiervan op de waterkwaliteit kwamen uitgebreid aan bod, maar de minister zegde weinig toe.

Tijdens het debat werd veel aandacht gevraagd door Tweede Kamerleden voor de gevolgen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen voor de kwaliteit van het water, in het bijzonder de drinkwaterbronnen. Zo vroeg Laura Bromet (GL-PvdA) de minister of zij ervoor gaat zorgen dat het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) de toelatingen gaat herzien van alle middelen waarvan de toegelaten stoffen de KRW-normen structureel overschrijden. Minister Wiersma antwoordde dat ze in gesprek is met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat over routes en opties om bij de toelating de KRW-normen mee te kunnen nemen. De Tweede Kamer zal hier begin 2025 over geïnformeerd worden.

Ines Kostić (PvdD) stelde verschillende vragen over het verbeteren van de toelating, onder meer over het meenemen van cocktail-effecten, de effecten van drainage en het beter meenemen van monitoringsgegevens. Bromet (GL-PvdA) vroeg ook naar het meenemen van cocktail-effecten bij de toelating en naar stapelingseffecten door dezelfde werkzame stof in verschillende middelen die in een teelt worden gebruikt. De minister reageerde dat de Wageningen Universiteit werkt aan een veiligheidsfactor voor de toelating die rekening houdt met cocktail-effecten in het milieu, maar deze is niet volgend jaar al toepasbaar. De minister wil uiteindelijk toewerken naar een Europees geharmoniseerde veiligheidsfactor. Ook komt er in het eerste kwartaal van 2025 een Kamerbrief over de toetsing in de toelating op drainage-effecten en emissies naar water.

Bestrijdingsmiddelen niet gewenst bij drinkwaterbronnen

Anne-Marijke Podt (D66) vroeg naar de stand van zaken rond de motie van haar voorganger Tjeerd de Groot over het stoppen met het gebruik van bestrijdingsmiddelen in grondwaterbeschermingsgebieden, omdat ons drinkwater daar vandaan komt. Minister Wiersma antwoordde dat er een onderzoek loopt. De Kamer zal schriftelijk geïnformeerd worden over de stand van zaken.

Harm Holman (NSC) vroeg aan het begin van het debat aan staatssecretaris Rummenie of hij zich net als de drinkwaterbedrijven zorgen maakt over de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen in drinkwaterbronnen, en wat de staatssecretaris hieraan gaat doen. Staatssecretaris Rummenie verwees voor een antwoord door naar de minister. Minister Wiersma is er niet meer op teruggekomen.

Geen geld of capaciteit voor uitvoeringsprogramma

Meerdere Kamerleden vroegen naar het uitvoeringsprogramma van de Toekomstvisie gewasbescherming 2030 en of de minister hiervoor geld en capaciteit ter beschikking ging stellen, omdat uitvoering van deze maatregelen belangrijk is om onder andere de waterkwaliteitsdoelen te halen. Minister Wiersma antwoordde dat ze pas in 2026 weer geld heeft en dat ze hier weinig aan kan doen.

Weinig actie in het vooruitzicht

Verder ging het over veel verschillende andere onderwerpen. Wat opviel in het debat was dat minister Wiersma uitgebreid inging op de verantwoordelijkheid van de sector, de telers, de retail en de consument, maar zelf weinig actie in het vooruitzicht stelde.

Vewin is teleurgesteld over de uitkomsten van het debat. De zorgen die Vewin heeft over de druk die bestrijdingsmiddelen leggen op drinkwaterbronnen is onverminderd groot.