Opkomende stoffen vormen steeds vaker een probleem voor de kwaliteit van drinkwaterbronnen. Opkomende stoffen zijn onbekende, niet (wettelijk) genormeerde stoffen waarvan de schadelijkheid nog niet (volledig) is vastgesteld (zoals GenX). De factsheet is de tweede in een serie over stofgroepen die in verband met de KRW-doelen voor drinkwaterbronnen met urgentie moeten worden aangepakt. De KRW schrijft voor dat uiterlijk in 2027 de kwaliteit van oppervlaktewater en grondwater op orde moet zijn. Nederland is verplicht om water dat bestemd is voor drinkwaterproductie zodanig te beschermen dat de kwaliteit ervan niet achteruitgaat, dat er wordt voldaan aan de waterkwaliteitsnormen én dat de zuiveringsinspanning voor de productie van drinkwater vermindert. Uit de factsheet blijkt dat Nederland de deadline voor het halen van de KRW-doelen in 2027 dreigt te gaan missen.
Geef bronaanpak de hoogste prioriteit
Regelmatig stoppen waterbedrijven de inname van rivierwater uit Maas en Rijn noodgedwongen omdat de oppervlaktewaterkwaliteit onvoldoende is. Dit komt onder andere door opkomende stoffen. Ook in grondwater worden opkomende stoffen gevonden. Het drinkwater voldoet aan de normen, maar als verbetering van de bronnen uitblijft zal het produceren van drinkwater een steeds grotere zuiveringsinspanning vergen. Om verdere achteruitgang in de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater te voorkomen, verdient bronaanpak de hoogste prioriteit, zowel in Europa maar zeker ook in Nederland. Dat komt zowel het milieu als de bronnen van het drinkwater ten goede. Het past ook bij de Europese basisprincipes zoals het voorzorgsbeginsel en het principe dat de vervuiler betaalt. Belangrijke instrumenten om de kwaliteit van de bronnen voor drinkwater te verbeteren, zijn aangescherpte (EU) regels inclusief goede uitvoering van deze regels in Nederland.