CD Ruimtelijke Ordening 2 oktober 2024
Standpunt - 25 september 2024
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) werpt in een nieuw verschenen rapport een kritische blik op de provinciale gebiedsprogramma’s die deel uitmaken van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Het onderzoek, mede uitgevoerd door de WUR, Deltares en het RIVM, analyseert of de maatregelen uit de provinciale programma’s voldoende zijn om de nationale doelen voor natuur, stikstof, klimaat en water te halen. De conclusie hiervan is dat verdergaande maatregelen nodig zijn, die bewezen goed werken, grootschalig kunnen worden uitgevoerd en waarvoor voldoende structurele financiering beschikbaar is.
Een belangrijke conclusie uit het PBL-rapport benadrukt de noodzaak om gebieden aan te wijzen die als eerste prioriteit verdienen in de gebiedsaanpak. Gezien de grote opgaven waar de drinkwatersector voor staat pleit Vewin ervoor dat de verbetering van de kwaliteit en beschikbaarheid van drinkwaterbronnen prioriteit krijgt in het NPLG. Dit heeft Vewin ook benoemd in haar zienswijze op het ontwerp-NPLG. Het halen van de (KRW-)doelen voor drinkwaterbronnen moet onderdeel zijn van de provinciale gebiedsprogramma’s, en beschermde gebieden voor drinkwaterproductie moeten een prioritaire status krijgen, waar de opgaven met voorrang moeten worden opgelost.
Het rapport wijst uit dat de KRW-doelen voor nutriënten en bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater nog niet binnen bereik zijn voor 2027, ondanks de maatregelen van het rijk en de provincies. De nutriëntendoelen voor grondwater zullen in veel provincies naar verwachting wel binnen bereik komen. Uit onderzoek blijkt echter dat dit niet geldt voor het grondwater bestemd voor drinkwaterproductie. Daarnaast mag de kwaliteit van drinkwaterbronnen volgens de KRW niet verslechteren, wat nu helaas wel het geval is. Daarom is het nodig om naar een breder stoffenpakket te kijken dan alleen nitraat en bestrijdingsmiddelen, waaronder (zeer) zorgwekkende stoffen zoals PFAS. Vewin wil dat het rijksbeleid wordt aangescherpt, in combinatie met een samenhangend maatregelenpakket in de provinciale gebiedsprogramma’s, om de doelen bij drinkwaterbronnen (tijdig) te halen. Het advies van PBL om heldere afspraken te maken over de taakverdeling tussen Rijk en provincies sluit hierop aan en is van groot belang.
De drinkwaterbedrijven worden graag actief betrokken bij het opstellen van de provinciale gebiedsprogramma’s, vanwege hun kennis op het gebied van drinkwaterproductie en natuurbeheer. Hiermee sluit de drinkwatersector aan op het advies van PBL om te investeren in voldoende expertise om goede resultaten te kunnen boeken in de gebiedsprocessen.
Lees hier het rapport van PBL: Ex ante analyse Nationaal Programma Landelijk Gebied
Lees hier de zienswijze van Vewin op ontwerp-NPLG
Lees hier het standpunt van Vewin op het NPLG