Vewin plaatst vraagtekens bij ambitie en effectiviteit voorstellen toekomstig GLB

Op 1 juni is door de Europese Commissie (EC) het wetgevingsvoorstel voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) na 2020 gepresenteerd. Voor de drinkwatersector is het cruciaal dat het Europese landbouwbeleid bijdraagt aan de bescherming van grond- en oppervlaktewater tegen verontreinigende stoffen uit de landbouw. Deze hervorming van het landbouwbeleid biedt de kans om ambitieuzere en beter afdwingbare Europese milieudoelstellingen voor het GLB af te spreken. Vewin roept daarom op tot het ‘verblauwen’ van het GLB: maatregelen uit het GLB moeten bijdragen aan het halen van de reeds op Europees niveau afgesproken waterkwaliteitsdoelen, vooral die van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Vewin vindt dat in het gepresenteerde voorstel deze ‘verblauwing’ nog onvoldoende uit de verf komt. Dat komt enerzijds doordat nog onduidelijk is hoe ambitieus de doelen op het gebied van milieu en water zullen zijn en anderzijds doordat er onzekerheid is over de effectiviteit van de voorgestelde aanpak in relatie tot het oplossen van waterkwaliteitsproblemen.

Vewin vindt het positief dat drie van de negen doelen van het GLB gerelateerd zijn aan milieu en klimaat, echter, de verbetering van de waterkwaliteit moet hierbij explicieter aan de orde komen en concreter worden ingevuld. Slechts bij één van de negen doelen wordt water expliciet benoemd.

In het voorstel is er een verschuiving te zien van regels en ‘compliance’ naar prestatie en betere resultaten. Vewin gelooft dat een dergelijke aanpak positief kan uitpakken voor het verbeteren van de waterkwaliteit, maar het is vooralsnog onduidelijk hoe deze betere resultaten precies bereikt moeten gaan worden. De aanpak staat of valt met voldoende hoge ambities voor wat betreft de GLB-doelen en ‘conditionaliteit’ eisen waaraan voldaan moet worden op het gebied van het milieu om directe betalingen te kunnen ontvangen), heldere resultaatsindicatoren en een goede regie- en controlerol van de Europese Commissie.

In het GLB-voorstel wordt meer ruimte geboden om op nationaal niveau de maatregelen te bepalen om de GLB doelen te halen. Lidstaten moeten wat de Commissie betreft jaarlijks een strategisch plan opstellen waarin ze aangeven welke strategie ze gaan hanteren om de GLB doelen te halen, en hoe ze de budgetten van beide pijlers hiervoor gaan inzetten.,. De mate van ambitie is nu nog onvoldoende duidelijk. Daarnaast is hierbij een ambitieuze en voortvarende aanpak op nationaal niveau om de doelen tijdig en op effectieve wijze te halen cruciaal, betrokkenheid van de drinkwatersector is hierbij gewenst.