Stikstofaanpak en projecten drinkwatersector

De drinkwaterbedrijven zetten zich in om bewust en zuinig waterverbruik te bevorderen, en stellen vanuit hun leveringsplicht alles in het werk om overal drinkwater te kunnen blijven leveren. Maar zij kunnen dat zeker niet alleen. Het voorkómen van knelpunten vraagt een actievere invulling door alle overheden van de wettelijk verankerde zorgplicht voor de openbare drinkwatervoorziening. De leveringszekerheid van drinkwater kan niet in het gedrang komen. Drinkwaterbedrijven moeten dus de ruimte krijgen – o.a. in termen van vergunningen en stikstof – om hun investeringen in de benodigde omvang en het noodzakelijke tempo uit te voeren.

Bouwvrijstelling stikstof

Begin november heeft de Raad van State uitspraak gedaan over de bouwvrijstelling voor stikstof bij werken, deze mag niet meer worden toegepast omdat deze in strijd is met de Habitatrichtlijn. Deze uitspraak heeft enorme gevolgen voor de drinkwaterbedrijven. In de bouwvrijstelling van juni 2021 was expliciet vastgelegd dat ook ‘drinkwaterinfrastructuur zoals waterleidingen, pompstations en winputten’ onder de reikwijdte van de vrijstelling viel. De bouwvrijstelling heeft een zeer positieve uitwerking gehad voor de drinkwatersector. Nu deze is vervallen, dreigen kostenstijgingen en veel vertragingen of zelfs uitstel van uitvoeringsprojecten. Dat hangt ook samen met het feit dat productielocaties en bijbehorende (transport)infrastructuur van drinkwaterbedrijven vaak in of dichtbij Natura2000 gebieden zijn gelegen. Stikstofuitstoot die gepaard gaat met de uitvoering van projecten heeft dan snel impact. Daar staat tegenover dat de stikstofuitstoot van deze projecten doorgaans niet hoog is en voor een groot deel beperkt blijft tot de bouwfase. Uitstel of afstel van projecten leidt onvermijdelijk tot risico’s voor de leveringszekerheid van drinkwater.

Drinkwaterinfrastructuur in stikstofaanpak

In de brief aan de Tweede Kamer van 25 november 2022 ‘Voortgang integrale aanpak landelijk gebied
en opvolging uitspraak Raad van State over Porthos’ wordt specifiek aandacht besteed aan ‘bijzondere
projecten’, bijvoorbeeld voor de energietransitie. Maar het Rijk geeft ook aan te zullen onderzoeken hoe
en waar, bijvoorbeeld in wet- en regelgeving, rekening kan worden gehouden met projecten in het
kader van de Kaderrichtlijn Water en de waterveiligheid.

Betrek ‘drinkwaterinfrastructuur zoals waterleidingen, pompstations en winputten’ bij het voorgenomen onderzoek naar bijzondere projecten die specifiek aandacht verdienen in de nieuwe stikstofaanpak;

Zorg hiermee op korte termijn voor snelle en duidelijke processen voor drinkwaterbedrijven bij het behandelen van de ecologische beoordelingen, zodat vlot de benodigde vergunningen kunnen worden aangevraagd en afgegeven;

Maak gezien het algemene belang een aparte categorie voor drinkwaterinfrastructuur bij het toewijzen van stikstofruimte, waarbij deze projecten uitgezonderd worden van verdere wegingen of uitruil.